Bilgisayarınız ne kadar güçlü bileşenlerden oluşursa oluşsun, kimi dış faktörler onun performansını olumsuz yönde etkileyebiliyor. Sıcaklık da bunlardan biri. Performansın hakkını verebilmek ve donanımlarınızın selameti için ateşini düşük tutmanız şart. Bu yazıda size bilgisayarınızı serinletmenin 6 yolunu anlatıyorum.
1. Ferah mekanlar sağlayın
Serinletmenin temel kurallarıyla işe başlayalım. Bilgisayarınız, etrafındaki havayı içine çekerek kendisini soğutur. Masaüstü bilgisayarınızı bir köşeye –veya bilgisayar masalarındaki o küçük dolaplara- sıkıştırırsanız soğutma için gerekli hava akışını kısıtlamış olursunuz. Kısıtlı alandaki sıcak hava daha da ısınacak ve soğutması gereken bileşenleri soğutamayacaktır.
Alt ayaklıkları olmayan, kalabalık bir masadaki bir dizüstü bilgisayar da aynı şekilde aynı sorunu yaşayabilir. Masaüstü bilgisayarınızın etrafında yeterli boş alan (en azından 5-10 cm) olduğundan emin olun, dizüstü bilgisayarınızın altına hava akışına izin verecek bir altlık yerleştirin ve tüm hava kanallarının ve fanların önünün açık olduğundan emin olun.
2. Bahar temizliği yapın
Düzenli olarak bilgisayarınızın içini ve dışını temizleyin. Kir, toz, saçlarınız veya evcil hayvan tüyleri bilgisayarınızın fanlarının dönmesine engel olabilir, hatta kritik elektronik bileşenlerin üzerini kaplayabilir.
Bilgisayarlarımızda Bahar Temizliği Yapalım
Önce bilgisayarınızın dışından başlayın; elektrik süpürgesiyle hava giriş çıkışlarını ve fanları temizleyin. Kasanın içini açın, hava spreyi kullanarak toz ve kalıntıları temizleyin. Hava spreylerini elektronik mağazalarından veya sanatsal malzeme satan bir mağazan oldukça uygun fiyata elde edebilirsiniz. Bileşenlerin üzerine üfleyerek temizlemeyi denemeyin; nefesinizdeki nem, temizliğin aksine tozun yapışmasına neden olacaktır.
3. Hava akışını kontrol edin
Bilgisayarınızı kendiniz kurduysanız bazı şeyleri farkında bile olmadan karıştırmış olabilirsiniz. Bilgisayarlarınızı kendileri toplayan birçok kişi sisteme en az bir kasa fanı takmayı unutmaz ama herkes bu fanın montajını doğru yapamayabilir. En doğrusu fanın kasanın yan kapağına (tercihen işlemcinin üzerine), dışarıdan içeriye hava çekecek yönde takılmasıdır.
İkinci bir fan da tam karşısına veya kasanın arka kapağına sıcak havayı dışarı atacak yönde takılabilir. Bu düzenlemeyle havanın bir noktadan girip, işlemciniz ve diğer bileşenleri soğutarak diğer noktadan çıkışını sağlayan düzgün bir hava akımı elde edebilirsiniz. Eğer düzenin doğru işlemediğini düşünüyorsanız fanlardan birini söküp ters çevirerek takmayı deneyin.
4. Ekstra fan takın
Kasa fanlarınızın sayısını artırmak ısının dağıtılmasını sağlamada faydalı olabilir. Fazladan takacağınız egzoz fanları sıcak havanın kasadan dışarı atılmasını hızlandırırken, soğuk havayı içeri çeken daha fazla fan olması da yararlıdır. Ancak bu fanların montajı sırasında genel hava akışını bozmamanız da önemli. Örneğin kasanızın yan kapağında içeri hava çeken fanın yanına bir fan daha takmak iyi bir fikir, ancak o da içeri hava alıyorsa. Bu fanı ters takarsanız içeride hava akışına hiç katkısı olmayan küçük bir alan yaratırsınız. Ana soğutma akımının bilgisayarınızdaki yolunu düşünün. Görevi, sıcak bölgelerin üzerinden geçerek onları soğutmaktır. Benzer şekilde masaüstü bilgisayarınızın yan kapağını açık bırakmak da oldukça kötü bir fikir. Kasanın daha serin olacağını düşünebilirsiniz ama bir hava akımı olmadan sıcak hava ısındığı yerde kalacak ve bileşenleriniz kendi kendilerini ısıtacaktır.
Bilgisayarınızı Serinletmenin Yolları
5. Dizüstünüzü rahatlatın
Dizüstü bilgisayarları açmak ve düzenlemek pek kolay değildir ama birkaç harici destekle ısınan dizüstü bilgisayarınıza da yardımcı olabilirsiniz. Örneğin dizüstü bilgisayarınızı kucağınızda kullanmayın, böylece bacaklarınızla önemli hava kanallarını kapatmadığınızdan emin olabilirsiniz. Bilgisayarınızı masadan biraz kaldırarak da hava akışını kolaylaştırabilirsiniz, bunun için altını tamamen kapatmayan bir destek kullanmanız yeterli. Eğer bunlar işe yaramıyorsa, oldukça uygun fiyata çok etkili bir çözüm olarak USB’den güç alan soğutucu altlıklardan birini deneyebilirsiniz. Altlıklar USB’ye bağlandıkları için bilgisayarınızı soğutmak üzere ek güç adaptörüne ihtiyacınız olmayacak, tabii pil ömrüne az da olsa etkisi olabilir.
Bilgisayar Ekranı Nasıl Temizlenir?
6. Sıvı soğutmaya geçin
Sıvı soğutmalı sistemler bir zamanlar sadece endüstriyel bir çözümdü. Artık bilgisayar uzmanları bir yana, hepimizin kolayca ve hızla kurup kullanabileceği sistemler hâline geldi. Üstelik sadece bilgisayarı soğutmakla kalmıyor, çok da havalı görünüyorlar. Kurmaya hazır sistemlere alışveriş sitelerinden çeşitli fiyat ve özelliklerde ulaşabilirsiniz.
Sıvı soğutma sistemleriyle ilgili tek bir sorun var: Bilgisayarınızın içinde su veya özel soğutucu sıvılar kullanmanız gerekiyor, yani suya ve neme karşı hassas bileşenlerinizin yanı başında. Tasarımları gereği bu sıvılar ve değerli bileşenleriniz arasında herhangi bir temasa izin vermese de takmadan önce montajı başarabileceğinizden mutlaka emin olun. Tabii kasanızda sistemin boru ve donanım sisteme yer olması da önemli.