Yüksek Performans İçin Bilgisayar Donanımı Temizliği Nasıl Yapılır?

Bilgisayarların tam performansla çalışabilmeleri için donanım temizliklerine dikkat edilmesi gerekir. Bu yazımızda yüksek performans için bilgisayar donanımı temizliği nasıl yapılır, nelere dikkat edilmelidir ele alacağız.

Bilgisayarların yavaşlamasına sebep olan en önemli etken donanım olarak karşımıza çıkmaktadır.  Bilgisayarlarımız sadece yüklediğimiz programlar, zararlı uygulamalar veya diğer yazılımsal sebeplerin yanısıra donanımsal sorunlardan dolayı da zamanla yavaşlarlar.  Özellikle bilgisayar kasasının içinde yer alan parçaların düzenli olarak temizlenmemesi ısınma sorunlarına, dolaylı olarak da performans kayıplarına yol açıyor.

Temizliği yapılmayan bilgisayarlarda;

  • Zamanla, bilgisayar parçaları içinde toz birikebilir ve bu da bilgisayarın aşırı ısınmasını önleyen fanı tıkayabilir.
  • Sık sık aşırı ısınma yaşandığında bilgisayar yavaşlayabilir ve bu da üretkenlik kaybına yol açabilir.
  • Bu arızalar cihazın ömrünü kısaltabilir ve erken değiştirme veya onarım hizmetlerine ekstra para harcamaya neden olabilir.
  • Toz ve kalıntılar tuşların veya hareketli bileşenlerin etrafında birikebilir ve arızalanmalarına neden olabilir.
  • Bilgisayarda kişiyi hasta edebilecek mikroplar ve bakteriler bulunabilir.

Genel havalandırması iyi olmayan ucuz kasalarda sıcak havanın atılması ve serin havanın kasa içine sokulması konusunda eksiklikler olduğundan dolayı zaman zaman bilgisayarların temizlenmesi gerekmektedir.

Bilgisayar Donanımı Temizliği Nasıl Yapılır?

Aşağıda, bilgisayar bileşenlerini veya çevre birimlerini temizlerken izlenebilecek öneriler ve bir bilgisayarın temiz kalmasına yardımcı olacak ipuçları verilmiştir.

Bilgisayar temizleme işlemine başlanmadan önce, cihazın tüm köşe ve yuvalarında etkin temizlik yapabilmek için bilgisayarın tamamen kapatılarak fişten çıkarılması gerekir. Çünkü temizleme esnasında kullanılan temizlik ürünleri, çalışır vaziyetteyken bilgisayara zarar verebilir, kısa devre yaptırabilir. Ayrıca bilgisayara bağlı klavye, mouse, hoparlör, yazıcı vb. tüm ek donanımların sökülmesi gerekir.

Bilgisayar temizleme ürünleri mevcut olsa da, bilgisayarınızı ve çevre birimlerini temizlemek için ev eşyaları da kullanabilirsiniz.  Bilgisayar kasasını temizlerken kullanacağınız malzemeler; Saç Kurutma Makinesi veya Elektrik süpürgesi, nemli bez (pamuksuz) ve kulak çöpüdür.

İşlemci Temizliği

Bilgisayar donanımı temizliği işlemine ilk olarak İşlemci temizliği ile başlayalım.

İşlemciler bilgisayarlarımızın en önemli parçalarından birisi. Performansı etkileyen en temel parçalardan birisi olan işlemcimizin kaliteli bir soğutmaya ihtiyacı var ve üzerinde yer alan soğutucunun ne kadar kısa sürede toz tutabileceğini tahmin bile edemezsiniz. İşte temizliği aksatılmış bir işlemcinin görünümü:

1_kasatemizlik

İşlemcinin ısısını çekmek ve dağıtmak için kullanılan soğutma sisteminin bu şekilde yüksek tozlanmaya maruz kalması ısının atılamamasına ve yüksek sıcaklıklarda çalışan işlemcinizin hem zarar görerek ömrünün kısalmasına hem de performans kayıplarına sebep olur.

Bu kirliliği atmak için ilk yapmanız gereken kasanızı açık bir alana çıkartmanız ve hava akımıyla çıkarılabilen tüm tozları kendiniz üfleyerek (tozları solumamaya çalışmalısınız), hava kompresörü ile üfleyerek veya elektrik süpürgesi ile çekerek temizlemektir. Özellikle kompresör veya süpürge kullandığınızda diğer parçalara zarar vermemeye ve çok yakın mesafeden işlem gerçekleştirmemeye çalışın. Fazla hızlı bir hava akımı soğutucunun fanına zarar verebilir.

Daha sonra geri kalan topakları, kirleri ve tozları kulak temizleme çubuğu kullanarak, fanın altında yer alan soğutma bloğunun aralarını da çok dikkatli bir şekilde kürdanla temizlemelisiniz. Temizleme işlemi sırasında nazik ve dikkatli olmanız parçalarınızın sağlığı açısından çok önemli.

Eğer donanımsal yeteneklerinize güveniyorsanız soğutucuyu tamamen yerinden sökerek daha kolay bir şekilde temizleme şansınız da var. Ancak bu işlemi gerçekleştirirseniz işlemcinizin üzerinde yer alan macunu da yenilemeniz gerekecektir. 2-3 yılda bir yenilenmesi tavsiye edilen bu macunu temizlemek için bilgisayar marketlerinde bulunan temizleyicileri ve yenisini sürmek için de yine satılan macunları satın almalısınız.

İşlemci hassas bir parça olduğundan dolayı bu temizliği yaparken dikkatli olmalısınız ve hem soğutucu hem de işlemcinize yabancı maddelerin değmesini engellemelisiniz. Temiz bir işlemci şu şekilde görünmeli:

2_kasatemizlik

Ekran Kartı Temizliği

Bilgisayar donanımı temizliği işleminde sırada ekran kartı temizliği var.

Yavaş ve iş bilgisayarları için üretilmiş olan ekran kartları çok temizliğe ihtiyaç duymasalar da büyük soğutuculara ve yüksek performansa sahip kartlarda toz ve kirlenme büyük sorun oluşturuyor. Oyunlar sırasında yüksek sıcaklıklara ulaşabilen ekran kartları hem düşük performansa hem de bilgisayarınızın kapanmasından anakartınızın zarar görmesine kadar pek çok sorundan da sorumlu hale geliyorlar.

3_kasatemizlik

Bu nedenle işlemci kadar karışık bir yapıya sahip olmayan ekran kartınızın soğutucu bloğunu ve fanını, kartı tamamen yuvasından çıkardıktan sonra işlemci ile benzer teknikleri kullanarak temizlemeniz yararlı olacaktır.

Ancak ekran kartınızın soğutucusunu çıkarmamanızı tavsiye ediyorum. İşlemcilere göre biraz daha hassas ve karışık olan ekran kartı dizaynı yeniden birleştirme sırasında sorunlara yol açabilir. Sadece kartı yuvasından çıkarıp güzelce temizlemeniz yeterli olacaktır.

Kasa Temizliği

Kasanız üzerinde fanlar yer alsa da almasa da her zaman bir hava girişi ve çıkışı yer alacaktır. Bu nedenle kasanızın açık olan kısımlarını hem işten hem dıştan gözenekleri kontrol ederek temizlemeniz doğru hava akımını yaratmanızda kolaylık sağlayacaktır.

4_kasatemizlik

İçerideki sıcak havanın dışarı çıkabilmesi ve yerine serin havanın girmesi kasa içindeki tüm donanımların çalışma sıcaklığını etkilediğinden dolayı varsa kasa fanlarınızı da teker teker kontrol etmeli ve hava akım noktalarını iyice temizlemelisiniz. Bunun yanında anakartınızda, belleklerinizde ve sabit disklerinizde yer alan kir ve tozları da elinizden geldiğince temizlemeniz sıcaklık düşüşüne katkı sağlayacaktır.

Uzun süreli yoğun kullanımlarda belleklerin fazla ısınmaları ve herhangi bir soğutucuya sahip olmamaları kirlenmeyi büyük bir sorun haline getirebiliyor.

Bilgisayarınız ne kadar güçlü bileşenlerden oluşursa oluşsun, kimi dış faktörler onun performansını olumsuz yönde etkileyebiliyor. Sıcaklık da bunlardan biri. Peki Bilgisayarı Soğutmak İçin Ne Yapmalı ?

Güç Kaynağı Temizliği

Güç kaynakları sürekli olarak elektrik geçişini sağladıkları için kendilerine ait fanlara sahipler ve bu fanlar da elbette zamanla toz toprak gibi çeşitli maddelerle doluyorlar. Yapıları kapalı olduğu için her ne kadar kasa içi kadar rahat temizleme olanağı olmasa da elinizden geldiğince görülebilir giriş çıkış noktalarını temiz tutmanız güç kaynağından kaynaklı sorunların anakartınıza ve diğer parçalarınıza zarar vermesini önlemekte yardımcı olacaktır.

Bilgisayarınızın bakımı yüzlerce lira vererek oluşturduğunuz sisteminizin sağlığı açısından çok önemli bir durumda ve bu nedenle yılda bir kere de olsa yaptığınız genel bir temizlik sizi uzun süreler gereksiz masraflardan koruyacaktır.

Bilgisayar donanımı temizliği işlemine devam ediyoruz.

Monitör Temizliği

Monitörde zamanla bazı lekeler ve toz birikmesi muhtemeldir, ancak bir bilgisayar monitörü oldukça basit bir şekilde temizlenebilir.

Monitör temizliğinde ıslak mendil, kolonya, aseton gibi maddeleri kesinlikle kullanmayın bunlar geri dönüşü olmayan sorunlara yol açabilirler.

Ekran temizliğine başlamadan en az 10 dakika önce bilgisayarınızı kapatın ve böylelikle ekranı soğutmaya bırakın. Bilgisayar çalıştığı sırada ekran da çalışmakta olup, ısı miktarı yükselecektir. Kapalı, soğumuş bir ekran, temizleme için en ideal durumdadır.

Ekranı temizlemek için bütün durumlar oluştuğuna göre, ekran temizlemeye başlayabilirsiniz. Ekran temizliği için elinizde mutlaka ama mutlaka mikrofiber bez bulundurun. Teknoloji marketlerde rahatlıkla bulabileceğiniz ekran temizleme setlerinden de edinebilirsiniz.

  • Ekran üzerine temizleyiciyi doğrudan sıkmayın, çünkü ekranın bazı kısımlarında delikler bulunmaktadır, eğer temizleyici bu kısımlara denk gelirse ekrana zarar verebilirsiniz.
  • Monitörün arkasını, düğmelerin bulunduğu kısımları ve alt tarafını temizlediğinizden emin olun. Bu kısımlar belki de en çok kir tutan yerlerdir. Ulaşmada güçlük çektiğiniz yerlere bir kürdan yahut parmağınız yardımıyla bezi tutarak temizleyebilirsiniz.
  • Monitörünüzün enerji ve bilgisayara bağlanan kablolarını yerinden sökerek bezle iyice temizleyin.

Temizleme işi bittiğinde ekranınız eski sağlıklı ve canlı görünümüne kavuşacaktır.

Klavye Temizliği

Klavyeler elimizin altında sık kullanıldığı için kirlenmeye çok müsaittir. Klavye başında çay içiyoruz, yemek yiyoruz.  Klavyelerimizin aralarına giren ufak parçalar, oluşan tozlar klavyeyi kolay bir biçimde kirletir ve mikropların barınması içinde uygun olan ortamı yaratır. Temiz bir görüntü ve sağlık açısından klavye temizliği periyodik olarak yapılmalıdır.

Klavye temizlemeye başlamadan önce bilgisayarınızı kapatın ve klavye bağlantısını sökün. Bilgisayar çalışırken klavyeyi çıkarmayın veya bağlamayın.

  • Klavyenizin bilgisayarla olan bağlantısını çıkarın. Daha sonra, altında kağıt olan düz bir zemin üzerine klavyenizi yerleştirin. Klavyenizi ters çevirerek yavaşça vurun ya da sallayın. Tuşlara yakın yüzeydeki tozlar pratik bir şekilde dökülecektir.
  • Elektrik süpürgesi kullanımı da klavye temizleme konusunda yardımcı bir unsurdur. Elektrik süpürgesini en düşük seviyede çalıştırarak klavyenizin üzerinde yavaşça gezdirin. Böylelikle tozlar çekilecektir.
  • Yüzeysel anlamda temizlenmesine rağmen tuşlar arasındaki tozlar için de kulak çubuğundan yararlanabilirsiniz.
  • En son ve kapsamlı çare ise, klavyenizi köşelerindeki vidaları sökerek temizlemenizdir. Bu işlem sırasında tuş takımlarını da teker teker çıkaracağınız ve temizleyeceğiniz düşünüldüğünde, en kapsamlı ama son çare olarak olacaktır. Bu işlemi son derece titizlikle ve ustalıkla yapmanız gerekmektedir. Zira, yaptığınız yanlış bir hata klavyenizde aksamalara sebep olabilir.

Mouse Temizliği

Mouse’unuzda tıklama sorunu ile karşılaşıyorsanız artık mouse’unuzun temizlik zaman gelmiş demektir.

  • Fare temizliği özel aletler gerektirmez. Sadece biriken kiri alacak basit bir alet yeterlidir. Ancak bu iş için sivri aletler kullanmaktan kaçının. Ayrıca biraz alkol ve bezin de faydası olacaktır.
  • Fareyi avucunuzun içine alın ve altını çevirin. Topun üstündeki koruyucu kapağı, uygun biçimde çevirerek açın. Bunun için kapak üzerinde belirtilen yönergeleri izleyebilirsiniz. Farenin hareketleri ekrandaki küçük okun konumunu kontrol eder. Bu kontrolün hassasiyeti, fare içindeki mekanizmaların ne kadar temiz olduğuna bağlıdır.
  • Küreyi dikkatlice farenin içinden çıkarın. Farenin sökme işlemi bu kadarla sınırlı ve fareyi başka bir malzeme kullanmadan daha fazla açmanın imkanı da, gereği de yok. Fare topuna ve içindeki parçalara mümkün olduğunca az dokunmaya çalışın, çünkü ter ve cildinizdeki kimyasal maddeler bu parçalara tozdan daha fazla zarar verebilir. Fareyi sökerken çıkartacağınız parçaları kaybetmeyeceğiniz bir yerde muhafaza edin.
  • Kapağı ve topu çıkarın. Böylece farenin iç temizliğine başlayabilirsiniz. Dikkatlice baktığınızda farenin içindeki döner silindirlere yapışmış kirler dikkatinizi çekecektir. Bu silindirlerin görevi, topu doğru konumda tutmak ve hareketi saptamaktır.
  • Mekanik kısımlarda yavaş yavaş biriken kirler zamanla harekete mani olur. Bu arada bulaşan yağlı maddeler silindirleri kürenin üzerinden kaydırır. Bu kirleri silindirlerden kazımak, uygun bir aparat ve biraz da dikkat gerektirir. Bu sırada riske girmek istemiyorsanız, metal yerine plastik veya tahta bir nesne kullanın. Çıkarılabilecek tüm kiri aldıktan sonra, alkolle nemlendirilmiş ufak bir bezle temizliği tamamlayın.
  • Son olarak kapağı ve topu etil alkolle, elinizi fazla değdirmeden güzelce temizleyin. Böylece kürenin yağlanmasını önleyebilirsiniz. Artık temizlediğiniz küreyi ve kapağı yerine yerleştirmeye hazırsınız.

Bilgisayar donanımı temizliği işlemi bu kadar.

Yazıyı Oylayın!

Bir yanıt yazın

Başa dön tuşu